Trao đổi với VnExpress chiều 2/7, đại tá Trần Thế Quân, Phó cục trưởng Pháp chế (Bộ Công an) cho hay, ông rất băn khoăn trước thông tin phạt người đội mũ bảo hiểm không đạt chuẩn. Cơ quan này đã kiểm tra các quy định của pháp luật và của ngành thì không thấy văn bản nào như thế, đó chỉ là "sự hiểu nhầm của dư luận".

- Công an nhiều địa phương đang ra quân tuyên truyền để tiến tới xử phạt người đội mũ bảo hiểm không đạt chuẩn thì lãnh đạo Bộ Giao thông và người phát ngôn Chính phủ nói hành vi này không bị xử phạt. Vậy quy định chính xác thế nào?

- Làm gì có chuyện lực lượng công an ra quân xử phạt người đội mũ bảo hiểm không đạt quy chuẩn. Bộ Công an không có chỉ đạo nào về việc này. Lâu nay, lực lượng của chúng tôi vẫn thực hiện xử phạt liên quan mũ bảo hiểm theo Nghị định 171 với hai hành vi: không đội mũ hoặc đội mà không cài quai. Chỉ hai hành vi này mới bị xử phạt.

Nhưng tôi cũng thừa nhận mấy hôm nay xem tivi, đọc báo thấy đưa tin từ ngày 1/7, công an xử phạt người đội mũ bảo hiểm không đạt chất lượng. Tự hỏi không biết văn bản mới nào quy định như vậy, chúng tôi đã rà soát toàn bộ hệ thống văn bản thấy không hề có, nên trộm nghĩ thông tin ở đây có gì đó không chuẩn xác.

Một cán bộ phòng Cảnh sát giao thông Hà Nội cho biết, theo kế hoạch, từ 1/7 người tham gia giao thông đội mũ không đủ 3 bộ phận sẽ bị dừng xe xử lý theo quy định.Ảnh: Bá Đô.

- Nghị định 171 mà ông nhắc đến có hiệu lực thời điểm nào và có quy định nào liên quan mũ bảo hiểm không đạt chuẩn?

- Nghị định 171 hiệu lực lâu rồi chứ đâu phải từ 1/7 vừa qua. Quy định liên quan mũ bảo hiểm thì sau đó có thêm thông tư 06 liên tịch của các ngành. Nhưng thông tư chỉ quy định thế nào là mũ đạt chuẩn chứ không có câu nào nói người đội mũ không đạt chuẩn sẽ bị xử phạt.

- Công an nhiều địa phương đã chuẩn bị cho việc xử phạt rồi lại dừng, ví dụ ở Đà Nẵng, Bí thư Thành ủy khen ngợi công an thành phố về việc chưa xử phạt người đội mũ bảo hiểm không hợp chuẩn. Vì sao lại có cách hiểu khác nhau như vậy?

- Bộ Công an nhắc lại chỉ đạo nhất quán là chỉ xử phạt hai hành vi không đội mũ bảo hiểm hoặc đội mũ không cài quai. Tuy nhiên, qua khảo sát thực tế, người dân có ba cách hiểu khác nhau về hành vi không đội mũ bảo hiểm. Một là không đội mũ gì trên đầu; hai là có đội các loại mũ mềm, mũ cối và ba là đội mũ kém chất lượng, không hợp quy chuẩn. Lực lượng chức năng không làm theo cách hiểu này mà thống nhất không đội mũ hoặc đội mũ bảo hiểm mà không cài quai mới bị xử phạt.

- Việc xử phạt người đội mũ bảo hiểm rởm được một cán bộ công an Hà Nội cho là để triển khai kế hoạch của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia. Vậy kế hoạch đó như thế nào?

- Đợt này Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia có triển khai kế hoạch tăng cường đảm bảo an toàn giao thông gồm nhiều nội dung, chứ không chỉ liên quan mũ bảo hiểm. Tôi đã cẩn thận rà lại các văn bản luật xem quy định tại đâu, từ bao giờ và rà soát những hướng dẫn gần nhất của cảnh sát giao thông, không phát hiện chỉ đạo nào mới về việc phạt đội mũ không đạt chuẩn cả.

- Dư luận xôn xao quy định xử phạt, công an các địa phương cũng hiểu sai, vậy Bộ Công an làm gì để thông tin cho người dân hiểu đúng?

- Không hẳn là công an địa phương hiểu sai đâu mà do nhân dân và công luận hiểu sai thôi. Tuy nhiên, nếu đâu đó vẫn còn lực lượng công an băn khoăn thì chúng tôi sẽ sớm tham mưu để chấn chỉnh, tuyên truyền. Tôi tin chắc trong tuần này hoặc chậm nhất đầu tuần sau Bộ sẽ có hướng dẫn lại để thống nhất cách hiểu trong người dân và để công an địa phương hiểu đúng chỉ đạo của Bộ.

- Ông giải thích sao khi trên chính trang web của Bộ Công an vẫn đăng thông tin “Từ ngày 1/7/2014 xử phạt đội mũ bảo hiểm không đúng quy chuẩn”, trong đó nói rõ “hành vi đội mũ bảo hiểm không đúng quy chuẩn sẽ bị xử phạt như hành vi không đội mũ bảo hiểm”?

- Có lẽ Ban biên tập trang tin đưa theo kế hoạch 69 của Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia. Chúng tôi sẽ góp ý với Ban biên tập trang web để thông tin thống nhất như chỉ đạo của Bộ Công an.

Thông tin được đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Công an.

- Trước đây nói sẽ phạt, giờ nói lại không phạt khiến nhiều người lo ngại về tính nghiêm minh của luật pháp, người vi phạm sẽ “nhờn”, ông nghĩ sao?

- Không phải luật quy định phạt mà chúng ta không phạt, nên không thể nói người dân nhờn luật. Đây chỉ là sự hiểu nhầm của dư luận. Cũng như luật không quy định nhưng cảnh sát giao thông làm nhiệm vụ gặp trường hợp đội mũ không đúng chuẩn phải có trách nhiệm nhắc nhở.

Chí Hiếu